Կենտրոնում Ձեր վեճը լուծելու ընթացակարգերի վերաբերյալ խորհրդատվություն կարող եք ստանալ մեր իրավաբանների կողմից՝ ամրագրելով խորհրդատվության ժամ։

Հոդված 1. Արբիտրաժի և Հաշտարարության հայաստանյան կենտրոն

1. «ԱՐԲԻՏՐԱԺԻ ԵՎ ՀԱՇՏԱՐԱՐՈՒԹՅԱՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆ» հիմնադրամը
(այսուհետ` Կենտրոն) ոչ առևտրային կազմակերպություն է, որը հիմնադրվել է
«Օրենսդրության զարգացման կենտրոն» հիմնադրամի, Հայ իրավաբանական միության և
Հայկական բարեգործական ընդհանուր միության կողմից։ Կենտրոնի մարմինների կառուցվածքը,
գործառույթները և լիազորությունները սահմանված են Կենտրոնի Կանոնադրությամբ:

Հաշտարարության կանոններ, 1-ին խմբագրություն

5
2. Սույն Հաշտարարության կանոնների շրջանակում Կենտրոնը հանդես է գալիս որպես
«Հաշտարարության մասին» օրենքի համաձայն Հայաստանի Հանրապետության
Արդարադատության նախարարության ռեեստրում գրանցված մշտապես գործող հաշտարարական
հաստատություն, որն ունի հրապարակված Հաշտարարության կանոններ (այսուհետ`Կանոններ)
և հաշտարարների ցանկ։
3. Կենտրոնն ինքնին չի լուծում վեճերը, այն իրականացնում է հաշտարարության գործերի
վարում։ Հաշտարարությունն իրականացվում է Կենտրոնի կողմից նշանակված հաշտարարների
կողմից, ովքեր վեճը լուծում են Կանոններին համապատասխան։
4. Կենտրոնի աշխատակազմը գործում է որպես Քարտուղարություն՝ ապահովելով
հաշտարարության գործընթացների քարտուղարության գործառույթների իրականացումը։
5. Կենտրոնի տնօրենը Կանոնների շրջանակում հանդես է գալիս որպես Գլխավոր քարտուղար։
Գլխավոր քարտուղարը կազմակերպում և ղեկավարում է Քարտուղարության աշխատանքները`
Կանոններին, Կենտրոնի Կանոնադրությանը և Կենտրոնի կողմից ընդունված այլ իրավական
ակտերին համապատասխան:

1. Սույն Կանոնները հաստատվել են Կենտրոնի Կանոնադրության համաձայն՝ Հոգաբարձուների
խորհրդի կողմից և կիրառվում են Կենտրոնի կողմից վարվող բոլոր հաշտարարության
գործընթացների համար։
2. Կողմերը մինչև Կենտրոնի կողմից հաշտարարի նշանակումը կամ հաշտարարի նշանակումից
հետո՝ վերջինիս համաձայնությամբ կարող են համաձայնության գալ Կանոններով
չնախատեսված ընթացակարգի կամ նախատեսված կանոններից տարբերվող այլ ընթացակարգի
վերաբերյալ։ Ընթացակարգային յուրաքանչյուր փոփոխություն ենթակա է հաստատման
Քարտուղարության կողմից։
3. Սույն հոդվածի 2-րդ մասով նախատեսված դեպքում Կենտրոնը կարող է հրաժարվել
հաշտարարության գործընթացի վարումից, եթե գտնում է, որ ընթացակարգի փոփոխությունը չի
համապատասխանում Կանոնների ոգուն:
4. Յուրաքանչյուր հաշտարարության նկատմամբ կիրառվում են հաշտարարության դիմումի
ներկայացման պահին գործող Հաշտարարության կանոնները, եթե կողմերը այլ բան չեն
նախատեսել։
5. Սույն Կանոններով ուղղակիորեն չկարգավորված ցանկացած հարցում հաշտարարը և Կենտրոնը
պետք է գործեն Կանոնների ոգուն համապատասխան։

1. Սույն Կանոններում օգտագործվող հասկացություններն ունեն հետևյալ իմաստները՝
Հաշտարարություն` գործընթաց, որն ուղղված է կողմերի համաձայնությամբ իրենց միջև առկա
վեճն անկողմնակալ երրորդ անձի՝ հաշտարարի օգնությամբ հաշտությամբ լուծելուն,
Պարտադիր հաշտարարություն՝ օրենքով նախատեսված դեպքերում մինչև դատարան դիմելը
իրականացվող հաշտարարություն կամ դատարանի կողմից նշանակված հաշտարարություն,
Հաշտարար՝ անկախ, անկողմնակալ, գործի ելքով շահագրգռվածություն չունեցող ֆիզիկական
անձ, ով սահմանված կարգով ստացել է արտոնագրված հաշտարարի որակավորում և Կենտրոնի
կողմից նշանակված է իրականացնելու հաշտարարություն կողմերի միջև առկա վեճը
հաշտությամբ լուծելու նպատակով,
Մշտապես գործող հաշտարարական հաստատություն՝ իրավաբանական անձ, որը մշտական
հիմունքներով մատուցում է հաշտարարական ծառայություններ,
Հաշտարարության կողմեր՝ վեճ ունեցող ֆիզիկական և/կամ իրավաբանական անձ (անձինք),
Հաշտարարության գործերի կառավարիչ՝ Կենտրոնի աշխատակից, ով պատասխանատու է
հաշտարարության գործերի վարման համար,
Քարտուղարություն` Կենտրոնի աշխատակից(ներ), ներառյալ հաշտարարության գործերի
կառավարիչը, ովքեր իրականացնում են հաշտարարության գործավարությունը,
Դիմում՝ կողմերի միջև նախնական հաշտարարության համաձայնության առկայության
պարագայում հաշտարարության գործընթաց սկսելու դիմում՝ անհրաժեշտ կից փաստաթղթերի
հետ միասին,
Հարցում՝ կողմերի միջև նախնական հաշտարարության համաձայնության բացակայության
պարագայում հաշտարարության գործընթաց սկսելու դիմում՝ անհրաժեշտ կից փաստաթղթերի
հետ միասին,
Հաշտարարության համաձայնություն՝ պայմանագրային կամ ոչ պայմանագրային որոշակի
իրավահարաբերության կապակցությամբ կողմերի միջև ձեռք բերված համաձայնություն իրենց
վեճը հաշտարարությամբ լուծելու վերաբերյալ,
Հաշտության համաձայնություն՝ հաշտարարության արդյունքում գրավոր կնքված փաստաթուղթ,
որն ամրագրում է հաշտարարության կողմերի՝ իրենց միջև առկա վեճի լուծման
փոխհամաձայնեցված պայմանները։ 

Հոդված 4. Հաշտարարության նախաձեռնումը
  1. Կենտրոնում հաշտարարություն կարող է նախաձեռնվել ինչպես վեճը Կենտրոնին հանձնելու մասին կողմերի միջև առկա նախնական հաշտարարության համաձայնության առկայության պարագայում, այնպես էլ նման համաձայնության  բացակայության դեպքում։ 
  2. Վեճը Կենտրոնում հաշտարարությամբ լուծելու մասին կողմերի միջև նախնական հաշտարարության համաձայնության առկայության պարագայում հաշտարարության գործընթացը նախաձեռնվում է կողմերի կամ կողմերից առնվազն մեկի կողմից Կենտրոնին գրավոր դիմում ներկայացնելու միջոցով։ 
  3. Վեճը Կենտրոնում հաշտարարությամբ լուծելու մասին կողմերի միջև նախնական հաշտարարության համաձայնության բացակայության պարագայում կողմերը կամ կողմերից առնվազն մեկը կարող է առաջարկել վեճը հանձնել Կենտրոնին՝ այդ մասին գրավոր հարցում ուղարկելով Կենտրոնին։ 
  4. Օրենքով նախատեսված դեպքերում մինչև դատարան դիմելը պարտադիր հաշտարարություն պարագայում Կենտրոնում հաշտարարություն կարող է նախաձեռնվել սույն հոդվածի 3-րդ մասով սահմանված կարգով։ 
  5. Դատարանի կողմից նշանակված հաշտարարության պարագայում Կենտրոնում հաշտարարություն նախաձեռնվում է հաշտարարություն նշանակելու մասին դատարանի որոշման հիման վրա։
  1. Այն դեպքում, երբ կողմերի միջև առկա է նախնական հաշտարարության համաձայնություն իրենց վեճը Կենտրոնին փոխանցելու վերաբերյալ, Կենտրոնում հաշտարարության սկիզբ է համարվում կողմերի կամ կողմերից առնվազն մեկի կողմից Կենտրոնին՝ հաշտարարություն իրականացնելու գրավոր դիմում ներկայացնելու օրը։ Դիմումը պետք է ներառի.
  1. տեղեկություն վեճի կողմերի վերաբերյալ՝ կողմերի անունները, ազգանունները, հասցեները, հեռախոսահամարները, էլեկտրոնային փոստի հասցեները և ցանկացած այլ կոնտակտային տվյալներ, ինչպես նաև տվյալներ կողմերին ներկայացնող ցանկացած անձի (անձանց) վերաբերյալ,
  2. վեճի նկարագրությունը, (հնարավորության  դեպքում նաև՝ վեճի առարկայի դրամական արժեքի գնահատումը),  
  3. տեղեկություն վեճի լուծման համար հաշտարարությունից բացի կարգավորման այլ ընթացակարգ(երի) դիմելու կամ դրանց դիմելու վերաբերյալ հնարավոր համաձայնության մասին,
  4. այն պայմանագրի կամ գրավոր համաձայնագրի պատճենը, որով ամրագրված է  կողմերի միջև համաձայնությունը իրենց վեճը Կենտրոնում հաշտարարությամբ լուծելու  վերաբերյալ,
  5. ապացույց հաշտարարության առաջարկը մյուս բոլոր կողմերին ուղարկելու մասին, բացառությամբ այն դեպքերի, երբ դիմումը ներկայացված է բոլոր կողմերի կողմից համատեղ։

 

  1. Դիմումը կարող է ներառել նաև
  1. հաշտարարության իրականացման ժամկետների վերաբերյալ ցանկացած համաձայնություն, կամ դրա բացակայության դեպքում՝ դրա վերաբերյալ առաջարկ
  2. հաշտարարության լեզվի (լեզուների) վերաբերյալ ցանկացած համաձայնություն, կամ, դրա բացակայության դեպքում՝ առաջարկ այդ լեզվի(ուների) վերաբերյալ, 
  3. համաձայնություն հանդիպումների անցկացման վայրի և ձևաչափի վերաբերյալ, կամ դրա բացակայության դեպքում՝ դրանց վերաբերյալ առաջարկ, 
  4. բոլոր կողմերի կողմից համատեղ ընտրված հաշտարարի առաջադրում կամ Կենտրոնի կողմից նշանակվելիք հաշտարարին ներկայացվող պահանջների վերաբերյալ առաջարկ:
  1. Դիմումը ստանալուց հետո եռօրյա ժամկետում Քարտուղարությունը գրավոր ծանուցում է կողմերին՝ հաստատելով դիմումի ստացումը և տրամադրելով հաշտարարության նախահաշիվը և այլ անհրաժեշտ փաստաթղթեր: Եթե դիմումում բացակայում է սույն հոդվածի 1-ին մասով նախատեսված որևէ տեղեկություն, ապա Քարտուղարությունը դիմումը  ստանալուց հետո եռօրյա ժամկետում այդ մասին գրավոր տեղեկացնում է դիմումը ներկայացրած կողմին կամ կողմերին՝ խնդրելով շտկել կամ լրացնել բացակայող տեղեկությունը։ Լրացված կամ շտկված դիմումը ստանալուց հետո եռօրյա ժամկետում Քարտուղարությունը գրավոր ծանուցում է կողմերին՝ հաստատելով դիմումի ստացումը և տրամադրելով հաշտարարության նախահաշիվը և այլ անհրաժեշտ փաստաթղթեր:
  1. Այն դեպքում, երբ կողմերի միջև առկա չէ նախնական հաշտարարության համաձայնություն իրենց վեճը Կենտրոնին փոխանցելու վերաբերյալ, ցանկացած անձ, ով ցանկանում է մյուս կողմին առաջարկել վեճը Կենտրոնին հանձնել, կարող է դա անել՝ Կենտրոնին ուղարկելով գրավոր հարցում, որը պարունակում է 5-րդ հոդվածի 1-ին մասի 1-3-րդ կետերով նշված տեղեկատվությունը։ Նման հարցումն ստանալուց հետո Կենտրոնը եռօրյա ժամկետում գրավոր տեղեկացնում է առաջարկի մասին մյուս բոլոր կողմերին և անհրաժեշտության դեպքում աջակցում է կողմերին առաջարկի դիտարկման հարցում՝ տրամադրելով հաշտարարության վերաբերյալ անհրաժեշտ վերաբերելի տեղեկատվություն:
  2. Այն դեպքում, երբ կողմերը համաձայնություն են ձեռք բերում իրենց վեճը Կենտրոնին հանձնելու մասին, հաշտարարության  Կենտրոնում հաշտարարության մեկնարկի ամսաթիվ է համարվում այն օրը, երբ Քարտուղարությունը գրավոր հաստատում է ուղարկում կողմերին, որ այդպիսի համաձայնություն է ձեռք բերվել՝ միաժամանակ տրամադրելով նաև հաշտարարության նախահաշիվը և այլ անհրաժեշտ փաստաթղթեր:
  3. Այն դեպքում, երբ կողմերը Կենտրոնում հարցումը ստանալու պահից մեկ ամսվա ընթացքում համաձայնության չեն գալիս իրենց վեճը Կենտրոնին հանձնելու մասին, հաշտարարության գործընթաց չի սկսվում: 
  1. Օրենքով նախատեսված դեպքերում մինչև դատարան դիմելը պարտադիր հաշտարարություն պարագայում կիրառվում են սույն  Կանոնների  5-րդ կամ 6-րդ հոդվածներով սահմանված ընթացակարգը՝ կախված կողմերի միջև հաշտարարության համաձայնության առկայությունից։
  2. Դատարանի կողմից նշանակված հաշտարարության պարագայում Կենտրոնում հաշտարարության սկիզբ է համարվում հաշտարարություն նշանակելու մասին դատարանի որոշման ստացման ամսաթիվը։ Դատարանի որոշումը ստանալուց հետո եռօրյա ժամկետում Քարտուղարությունը կողմերին է տրամադրում հաշտարարության նախահաշիվը և այլ անհրաժեշտ փաստաթղթեր։
  1. Հաշտարարության հետ կապված վճարները և ծախսերը, ինչպես նաև դրա վճարման կարգն ու ժամկետները սահմանվում են սույն Կանոնների Հավելվածով։ Հաշտարարության կողմերը հաշտարարության հետ կապված ծախսերը կրում են հավասարապես, եթե այլ բան նախատեսված չէ օրենքով կամ կողմերի համաձայնությամբ։ 
Հոդված 9. Հաշտարարի ընտրությունը և նշանակումը
  1. Հաշտարարության կողմերը կարող են Կենտրոնի հաստատմանը առաջադրել երկուստեք ընդունելի հաշտարարի թեկնածու՝ այդ մասին նշելով հաշտարարություն իրականացնելու մասին իրենց գրավոր դիմումում կամ հարցման մեջ։ 
  2. Հաշտարարի համատեղ թեկնածուի առաջադրման բացակայության պարագայում Կենտրոնը, հաշվի առնելով կողմերի՝ հաշտարարություն իրականացնելու գրավոր դիմումում կամ հարցման մեջ նշված հաշտարարին ներկայացվող պահանջների վերաբերյալ առաջարկները, կողմերին է ներկայացնում տվյալ գործով հնարավոր հաշտարարների թեկնածուների ցանկ, որը կողմերին է տրամադրվում սույն Կանոնների  5-րդ հոդվածի 3-րդ մասով կամ 6-րդ հոդվածի 2-րդ մասով նախատեսված հաստատման հետ միասին։  
  3. Սույն հոդվածի 2-րդ մասում նշված ցանկը ստանալուց հետո հաշտարարության  կողմերը եռօրյա ժամկետում Կենտրոնի հաստատմանն են առաջադրում ցանկից երկուստեք ընդունելի հաշտարարի թեկնածու(ներ)։ 
  4. Կենտրոնը, սահմանված ժամկետում կողմերի՝ հաշտարարի թեկնածուի առաջադրումը ստանալուց հետո, երկօրյա ժամկետում կայացնում է հաշտարարի թեկնածուի հաստատման կամ հաստատումը մերժելու մասին որոշում։ Սահմանված ժամկետում հաշտարարի թեկնածուի առաջադրում չստանալու պարագայում հաշտարարի ընտրությունը և նշանակումը կատարվում է Կենտրոնի կողմից սահմանված ժամկետի ավարտից հետո երկօրյա ժամկետում։ 
  5. Հաշտարարին հաստատելիս կամ նշանակելիս Կենտրոնը հաշվի է առնում ապագա հաշտարարի հատկանիշները, ներառյալ՝ լեզուների իմացությունը, փորձառությունը և որակավորումները, ինչպես նաև հաշտարարի ծանրաբեռնվածությունը և Կանոններին համապատասխան հաշտարարություն իրականացնելու կարողությունը: 
  6. Կենտրոնը մերժում է առաջադրված հաշտարարի թեկնածուի հաստատումը, եթե առկա է առաջադրված թեկնածուի անկողմնակալության և անկախության  վերաբերյալ հիմնավոր կասկած կամ տվյալ գործով հաշտարարության իրականացման համար այլ հիմնավոր խոչընդոտ։ Հաշտարարության կողմերի առաջադրած հաշտարարի թեկնածուի հաստատումը մերժելիս Կենտրոնը հաշտարարության կողմերին է առաջարկում հաշտարարի այլ թեկանածուի(ների)։   
  7. Կենտրոնը, հաշտարար է առաջարկում կամ նշանակում, որպես կանոն, իր հաշտարարների ցանկում ներառված անձանցից։ 
  8. Եթե հաշտարարության որևէ կողմ առարկում է Կենտրոնի կողմից նշանակված հաշտարարի՝ տվյալ գործով հաշտարարության իրականացմանը և այդ մասին գրավոր ծանուցում է Կենտրոնին և վեճի մյուս կողմին (կողմերին)՝ նշելով առարկության հիմնավոր պատճառները, ապա Կենտրոնը նշված ծանուցումը ստանալուց հետո հնարավորինս սեղմ ժամկետում նշանակում է նոր հաշտարարի։
  9. Հաշտարար չնշանակվելու դեպքում Գլխավոր քարտուղարը կայացնում է հաշտարարության գործընթացը դադարեցնելու մասին որոշում։ 
  1. Նախքան նշանակումը կամ հաստատումը  գործով ապագա հաշտարարը ներկայացնում է հաշտարարության գործի առնչությամբ իր հասանելիության, անկողմնակալության և անկախության մասին հայտարարություն: Գործով ապագա հաշտարարը պետք է իր հայտարարությունում Կենտրոնին գրավոր բացահայտի ցանկացած փաստ կամ հանգամանք, որը կարող է կասկածի տակ դնել հաշտարարի անկախությունն ու անաչառությունը։ Նման հանգամանքների առկայության պարագայում, Կենտրոնը գրավոր տրամադրում է այդ տեղեկատվությունը կողմերին և սահմանում է ժամկետ նրանց կողմից մեկնաբանությունների համար:
  2. Գործով ապագա հաշտարարի անկախության, կամ անաչառության նկատմամբ ողջամիտ կասկած հարուցող հիմքերի բացահայտման դեպքում և հաշտարարության կողմերի կողմից նման հիմքերի անտեսման մասին գրավոր համաձայնության բացակայության դեպքում Կենտրոնը սույն Կանոնների 9-րդ հոդվածով սահմանված կարգով ընտրում է նոր հաշտարար։ 
  3. Գործով ապագա հաշտարարի անկախության, կամ անաչառության նկատմամբ ողջամիտ կասկած հարուցող հիմքերի բացակայության դեպքում կամ հաշտարարության կողմերի կողմից նման հիմքերի անտեսման մասին գրավոր համաձայնության առկայության դեպքում Կենտրոնը տվյալ անձին նշանակում է գործով հաշտարար։ 
  4. Կենտրոնի կողմից նշանակված հաշտարարը պարտավոր է հաշտարարություն իրականացնել սույն Կանոնների համապատասխան՝ պահպանելով օրենսդրությամբ Կենտրոնի  ներքին  իրավական ակտերով սահմանված պահանջները և հաշտարարի վարքագծի կանոնները։
  1. Հաշտարարության յուրաքանչյուր գործով նշանակվում է մեկ հաշտարար, եթե այլ բան նախատեսված չէ կողմերի համաձայնությամբ։ 
  2. Հաշտարարության գործի բնույթից ելնելով՝ հաշտարարության կողմերի առաջարկով կամ Կենտրոնի նախաձեռնությամբ և հաշտարարության կողմերի համաձայնությամբ գործով կարող է իրականացվել համահաշտարարություն՝ նշանակելով մեկից ավելի հաշտարարներ։ Համահաշտարարության յուրաքանչյուր հաշտարար նշանակվում է սույն Կանոնների 9-րդ հոդվածով սահմանված կարգով։ 
  1. Հաշտարարության գործով նշանակված հաշտարարի մահվան, պարտականությունների կատարման անհնարինության, հաշտարարության ընթացքում հաշտարարի անկախության, կամ անաչառության նկատմամբ ողջամիտ կասկած հարուցող հիմքերի ի հայտ գալու և հաշտարարության կողմերի կողմից նման հիմքերի անտեսման մասին գրավոր համաձայնության բացակայության դեպքում, ինչպես նաև հաշտարարի կամ համահաշտարարության պարագայում հաշտարարներից մեկի հաշտարարության գործով հետագա հաշտարարության իրականացման անհնարինության այլ դեպքում Կենտրոնը փոխարինում է հաշտարարին կամ հաշտարարներից մեկին՝ սույն Կանոնների 9-րդ հոդվածով սահմանված կարգով նշանակելով նոր հաշտարարի։ 
  2. Նոր նշանակված հաշտարարը, լսելով կողմերին, որոշում է վերսկսել կամ շարունակել հաշտարարության գործընթացը։
  3. Հաշտարարի փոխարինման անհնարինության դեպքում Գլխավոր քարտուղարը կայացնում է հաշտարարության գործընթացի շարունակության անհնարինության և հաշտարարությունը դադարեցնելու մասին որոշում։
  1. Հաշտարարության կողմերը հաշտարարությանը կարող են մասնակցել ինչպես ինքնուրույն, այնպես էլ իրենց ներկայացուցիչների հետ միասին։ 
  2. Հաշտարարության կողմերը հաշտարարության ողջ ընթացքում պետք է լինեն բարեխիղճ և համագործակցեն հաշտարարի և միմյանց հետ՝ նպաստելով հաշտարարության արագ և արդյունավետ իրականացմանը։
  1. Հաշտարարության գործընթացի արդյունավետ իրականացման նպատակով՝ հաշտարարը,  սեփական նախաձեռնությամբ կամ հաշտարարության կողմերի միջնորդությամբ, հաշտարարությանը կամ դրա մի մասին կարող է ներգրավվել նաև փորձագետներ, մասնագետներ կամ  հաշտարարության կողմ չհանդիսացող այլ մասնակիցներ՝ ստանալով հաշտարարության կողմերի համաձայնությունը։
  1. Հաշտարարության ողջ գործընթացին կամ դրա մի մասին կարող է մասնակցել նաև հաշտարարության գործերի կառավարիչը՝ նախապես դա համաձայնեցնելով հաշտարարի և հաշտարարության կողմերի հետ։ 
  2. Հաշտարարության գործերի կառավարիչը հաշտարարությանը մասնակցում է դիտորդի կարգավիճակով և իրավունք չունի միջամտելու հաշտարարության անցկացմանը։
Հոդված 16. Հաշտարարության գործընթացի ճկունությունը
  1. Հաշտարարությունը ճկուն գործընթաց է։ Հաշտարարը և հաշտարարության կողմերը ազատ են որոշելու հաշտարարության գորընթացի վարման համար իրենց համար նախընտրելի ձևաչափը և ընթացակարգը՝ առաջնորդվելով Կենտրոնի կողմից սահմանված ուղեցույցներով։ 
  2. Հաշտարարության գործընթացի վարման ընտրված ձևաչափը և ընթացակարգը չի կարող հակասել օրենսդրական պահանջներին, սույն Կանոններին և Կենտրոնի  ներքին  իրավական ակտերին:
  1. Յուրաքանչյուր գործով հաշտարարության վայր է համարվում Կենտրոնի գործունեության վայրը, եթե հաշտարարության կողմերը այլ բան չեն նախատեսում։
  2. Հաշտարարության կողմերի և հաշտարարի համաձայնությամբ հաշտարարությունը կամ դրա մի մասը կարող է իրականացվել առցանց եղանակով՝ տեսաձայնային հեռահաղորդակցության միջոցների կիրառմամբ, այդ թվում՝ տեղեկատվական և հեռահաղորդակցային տարբեր հասանելի տեխնոլոգիաների զուգակցմամբ: 
  1. Յուրաքանչյուր գործով հաշտարարության լեզուն հայերենն է։
  2. Հաշտարարության գործընթացի համար հայերենից բացի այլ լեզու նախատեսելու պարագայում, ըստ անհրաժեշտության, հաշտարարության գործընթացին կարող է ներգրավվել թարգմանիչ։ 
  1. Հաշտարարության առաջին հանդիպումը նշանակվում է Կենտրոնի կողմից հաշտարարի հաստատումից/նշանակվելուց հետո հնարավորինս սեղմ ժամկետում, բայց ոչ ուշ, քան տասն օրվա ընթացքում։ 
  2. Հաշտարարության առաջին հանդիպման օրը, ժամը, վայրը, օրակարգը և այլ վերաբերելի հարցեր որոշում է հաշտարարը՝ հաշտարարության կողմերի հետ խորհրդակցելուց հետո։ Հաշտարարության առաջին հանդիպմանը պատրաստվելիս հաշտարարը կարող է  առցանց, հեռախոսակապով կամ անձամբ, համատեղ կամ առանձին հանդիպումներ ունենալ հաշտարարության կողմերի հետ։ 
  3. Հաշտարարության առաջին հանդիպմանը հաշտարարը նույնականացնում է կողմերին և վերջիններիս ներկայացուցիչներին, այլ մասնակիցներին և հաշտարարության կողմերի հետ միասին որոշում են հաշտարարության անցկացման ձևաչափը և ընթացակարգը՝ քննարկելով սույն Կանոնների 16-18-րդ հոդվածներով նախատեսված հարցերը, ինչպես նաև այլ վերաբերելի ընթացակարգային հարցեր։ 
  1. Հաշտարարությունը իրականացվում է օրենսդրությանը, սույն Կանոններին և Կենտրոնի  ներքին  իրավական ակտերին համապատասխան՝ հաշվի առնելով հաշտարարության գործի բնույթը և հաշտարարության կողմերի դիրքորոշումը։ 
  2. Հաշտարարը իրավունք չունի հաշտարարության կողմերին կամ այլ մասնակիցներին տրամադրել իրավական խորհրդատվություն կամ դիրքորոշում հայտնել հաշտարարության բովանդակային որևէ հարցի վերաբերյալ։ 
  3. Հաշտարարության ընթացքում հաշտարարը կարող է հաշտարարության կողմերին և այլ մասնակիցներին խնդրել տրամադրել հավելյալ տեղեկություններ, գրավոր հայտարարություններ կամ կատարել այլ գործողություններ, որոնք կնպաստեն հաշտարարության գործընթացին։ 
  4. Հաշտարարության կողմերի համաձայնությամբ՝ հաշտարարությունը կարող է իրականացվել համատեղ կամ առանձին հանդիպումների, ինչպես նաև դրանց համակցության եղանակով։ 
  5. Հաշտարարության կողմերի առաջարկով կամ հաշտարարի նախաձեռնությամբ և հաշտարարության կողմերի համաձայնությամբ հաշտարարը կարող է ստանալ փորձագետի (մասնագետի) եզրակացություն և խորհրդատվություն հաշտարարության գործընթացին առնչվող հարցերի վերաբերյալ։ 
  1. Յուրաքանչյուր գործով հաշտարարության գործավարությունը, այդ թվում՝ հաղորդակցությունն իրականացնում է Քարտուղարությունը։ Հաշտարարության գործերի կառավարիչը ապահովում է գործավարության պատշաճ և ժամանակին իրականացումը։
  2. Քարտուղարությունը հաշտարարության գործին առնչվող բոլոր ծանուցումները կողմերին և այլ մասնակիցներին ուղարկում է էլեկտրոնային փոստի կամ հեռահաղորդակցության այլ միջոցներով: Էլեկտրոնային ծանուցումներն ուղարկելու անհնարինության պարագայում դրանք ուղարկվում են պատվիրված նամակով կամ հանձնվում են առձեռն:
Հոդված 22. Հաշտարարության ավարտը
  1. Սույն Կանոնների ներքո նախաձեռնված հաշտարարության գործընթացը ավարտվում է հաշտարարի կողմից հաշտարարության գործընթացի ավարտի մասին համապատասխան արձանագրությամբ, որը ոչ ուշ քան հաջորդ օրը տրամադրում է կողմերին։ Միաժամանակ, հաշտարարը հաշտարարության ավարտի մասին արձանագրության վերաբերյալ ծանուցում է Կենտրոնին՝ նշելով տեղեկություններ հաշտարարության վարման ընթացակարգի, կողմերի  միջև ձեռքբերված համաձայնության կամ  նման համաձայնության ձեռք չբերման պատճառների մասին, հաշտարարության ավարտման հիմքը  և տրամադրելով ավարտման արձանագրության պատճենը։
  1. Հաշտարարության գործընթացը հաշտությամբ ավարտելու պարագայում կողմերի միջև կնքվում է վեճը հաշտությամբ լուծելու վերաբերյալ համաձայնություն։ Հաշտարարության կողմերի ցանկությամբ Կենտրոնը կարող է կողմերին տրամադրել կարծիք հաշտության համաձայնության   վերաբերյալ։ 
  2. Հաշտարարության գործընթացի արդյունքում կնքված հաշտության համաձայնությունը կողմերից բացի ստորագրում է նաև հաշտարարը՝ նշում անելով համաձայնությունը հաշտարարության արդյունքում կնքված լինելու վերաբերյալ։
Հոդված 24. Գաղտնիությունը
  1. Հաշտարարությունը մասնավոր և գաղտնի գործընթաց է։ Հաշտարարության կողմերը, հաշտարարը, Կենտրոնը և հաշտարարությանը ներգրավված այլ անձինք բոլոր դեպքերում պետք է պահպանեն հաշտարարության ողջ գործընթացին առնչվող ցանկացած տեղեկատվության գաղտնիությունը։ Ցանկացած փաստաթուղթ, հաղորդակցություն կամ տեղեկատվություն, որը ի հայտ է եկել, բացահայտվել կամ ստեղծվել է որևէ կողմի կողմից հաշտարարության գործընթացի ժամանակ կամ հաշտարարության գործընթացի համար չի կարող հրապարակվել, քանի դեռ կողմերը այլ բանի մասին գրավոր չեն համաձայնվել։ Գաղտնիությունը տարածվում է նաև հաշտության համաձայնության վրա, բացառությամբ այն դեպքերի, երբ դրա հրապարակումն անհրաժեշտ է համաձայնության կատարումն ապահովելու համար:
  2. Հաշտարարության ընթացքում բացահայտված որևէ տեղեկություն, այդ թվում՝ փաստաթուղթ, հաղորդակցություն, նամակագրություն, կողմի արտահայտած դիրքորոշում, կատարած առաջարկություն կամ հնչեցրած հայտարարություն, այդ թվում՝ առ այն, որ վերջինս պատրաստ է ընդունել հաշտության որևէ առաջարկ, կամ որևէ փաստի ընդունում (ճանաչում), հաշտարարի կողմից հնչեցված ցանկացած դիրքորոշում կամ կատարված առաջարկություն, չի կարող  օգտագործվել որպես ապացույց կամ որևէ կերպ ազդել հաշտարարության կողմերի իրավունքների վրա հետագա արբիտրաժային, դատավարական կամ վեճերի կարգավորման այլ վարույթում, բացառությամբ այն դեպքերի, երբ դա պահանջվում է կիրառելի օրենսդրությամբ կամ կողմերի միջև առկա է հակառակի մասին համաձայնություն։  
  3. Հաշտարարության գաղտնիության մասին հաշտարարության կողմերը կարող են գրավոր կերպով նախատեսել այլ կարգավորումներ։
  1. Հաշտարարություն կարող է նախաձեռնվել և իրականացվել ցանկացած ժամանակ՝ անկախ այն հանգամանքից, թե կողմերի միջև առկա են ընթացիկ կամ ավարտված արբիտրաժային, դատական կամ վեճերի լուծման այլ վարույթներ, բացառությամբ այն դեպքի, երբ կողմերի միջև առկա է հակառակի մասին գրավոր համաձայնություն կամ հաշտարարության նախաձեռնումը և/կամ իրականացումն արգելված է կիրառելի օրենքով։ 
  2. Հաշտարարը իրավունք չունի որևէ դատական, արբիտրաժային կամ վեճերի լուծման այլ վարույթում հանդես գալ որպես դատավոր, արբիտր, փորձագետ, կողմի ներկայացուցիչ, փաստաբան կամ վարույթի այլ մասնակից, եթե այդ վարույթը վերաբերում է իր կողմից իրականացված հաշտարարության գործին։ 
  3. Որևէ վեճով դատական, արբիտրաժային կամ վեճերի կարգավորման այլ վարույթում որպես դատավոր, արբիտր, փորձագետ, փաստաբան կամ կողմի այլ ներկայացուցիչ, կամ ցանկացած այլ մասնակից հանդես եկած անձը չի կարող միևնույն վեճով սույն Կանոնների համաձայն իրականացնել հաշտարարություն, բացառությամբ դրա վերաբերյալ կողմերի գրավոր համաձայնության առկայության դեպքի։
  1. Հաշտարարը, Կենտրոնը, նրա աշխատակիցներն ու ներկայացուցիչները պատասխանատվություն չեն կրում հաշտարարության գործընթացի հետ կապված որևէ գործողության կամ անգործության համար, բացառությամբ օրենքով նախատեսված դեպքերի։
Հաշտարարության հետ կապված ծախսերը ներառում են՝
  1. Հաշտարարության գործավարության վճարը,
  2. Հաշտարար(ներ)ի վարձատրությունը,
  3. Հաշտարարության գործընթացի արդյունավետ իրականացման նպատակով ներգրավված փորձագետի, մասնագետի կամ այլ  անհրաժեշտ ծախսեր։
  1. Հաշտարարության յուրաքանչյուր գործով Գլխավորի քարտուղարի կողմից կազմվում է հաշտարարության նախահաշիվ՝ հաշվարկելով հաշտարարության բոլոր ծախսերն ու վճարները։ 
  2. Հաշտարարության հետ կապված ծախսերի և վճարների հաշվարկման համար որպես ուղենիշ ծառայում են հետևյալ արժեքները`
  1. Հաշտարարության գործավարության վճար՝ 70.000 ՀՀ դրամ (ներառյալ հարկերը և օրենսդրությամբ սահմանված այլ պարտադիր վճարները),
  2. Հաշտարար(ներ)ի վարձատրություն՝  մինչև չորս ժամ տևողությամբ հաշտարարության պարագայում  150.000 ՀՀ դրամ, որից հետո յուրաքանչյուր ժամը 50.000  ՀՀ դրամ։ Հաշվարկը կատարվում է ժամավճարով։ Սույն կետով նախատեսված արժեքները չեն ներառում հարկերը և օրենսդրությամբ սահմանված այլ պարտադիր վճարները,
  3. Հաշտարարության գործընթացի արդյունավետ իրականացման համար ծագած այլ ծախսերը հաշվարկվում և հաստատվում են հաշտարարության կողմերի հետ՝ ըստ ծագման անհրաժեշտության։ 

Նշված արժեքները ենթակա են փոփոխման՝ հաշվի առնելով հաշտարարության գործի բնույթը, բարդությունը և այլ վերաբերելի հանգամանքներ։ 

  1. Հաշտարարության նախահաշիվը ներկայացվում է հաշտարարության կողմերին։ Հաշտարարության նախահաշվի ստացումից հետո հաշտարարության  կողմերը պետք է եռօրյա ժամկետում վճարեն հաշտարարության նախահաշվում նշված ամբողջական գումարը կամ ներկայացնեն իրենց առարկությունները նախահաշվի վերաբերյալ։ Սահմանված ժամկետում գումարի չվճարումը նշանակում է հաշտարարության գործից հրաժարում։ 
  2. Քարտուղարությունը, ըստ անհրաժեշտության, կողմերի քննարկմանն ու վճարմանն է ներկայացնում նոր հաշիվ հաշտարարության գործի ընթացքում առաջացած այն ծախսերի վերաբերյալ, որոնք ներառված չեն եղել հաշտարարության նախահաշվում։
  3. Հաշտարարության գործավարության վճարը ենթակա չէ վերադարձի, եթե Քարտուղարությունը այլ բան չի որոշում՝ հաշվի առնելով տվյալ գործով բացառիկ հանգամանքները։ 
  4. Հաշտարարությունից հրաժարվելու կամ հաշտարարության  չկայացման այլ դեպքում հաշտարարի վարձատրությունը վերադարձվում է՝  հաշվանցելով հաշտարարի կատարած փաստացի աշխատանքը՝ ըստ սահմանված ժամավճարի։
Article 1. Application of the Expedited Procedure Rules
  1. The Rules shall apply to an arbitration under the Expedited Procedure Rules insofar as they do not contradict the regulations prescribed by this Annex.
  2. Expedited procedure rules shall be applicable only to domestic disputes in which the amount of claim does not exceed 10 million AMD.
  3. Upon receipt of the Answer to the Request pursuant to Article 6 of the Rules, or upon expiry of the time limit for the Answer or at any relevant time thereafter and subject to Article 34(3) of the Rules, the Secretariat will inform the parties that the Expedited Procedure Provisions shall apply in the case.  
  4. The Arbitration Council may, at any time during the arbitral proceedings, on its own motion or upon the request of a party, and after consultation with the arbitral tribunal and the parties, decide that the Expedited Procedure Provisions shall no longer apply to the case. In such case, unless the Arbitration Council considers that it is appropriate to replace and/or reconstitute the arbitral tribunal, the arbitral tribunal shall remain in place.
  1. In arbitration conducted under the Expedited Procedure Rules, the arbitral tribunal shall be composed of a sole arbitrator, notwithstanding any contrary provision of the arbitration agreement.
  2. The parties may nominate the sole arbitrator for confirmation within a time limit to be fixed by the Secretariat. In the absence of such nomination, the sole arbitrator shall be appointed by the Secretary General.
  3. The Secretary General, after notification to the Chairperson of the Arbitration Council, shall confirm or appoint the arbitrator within 15 days after receiving the Response to the Request or after the expiry of the time limit provided therefor.

       

  1. Article 26 of the Rules shall not apply to an arbitration under the Expedited Procedure Rules.
  2. The time limit for submitting the Answer in the expedited procedure shall be 10 days.
  3. After the arbitral tribunal has been constituted, no party shall make new claims, unless it has been authorized to do so by the arbitral tribunal, which shall consider the nature of such new claims, the stage of the arbitration, any cost implications and any other relevant circumstances.
  4. The arbitral tribunal shall have discretion to adopt such procedural measures as it considers appropriate. In particular, the arbitral tribunal may, after consultation with the parties, decide not to allow requests for document production or to limit the number, length and scope of written submissions and written witness evidence (both fact witnesses and experts).
  5. The arbitral tribunal may, after consulting the parties, decide the dispute solely on the basis of the documents submitted by the parties, with no hearing and no examination of witnesses or experts.

1․The time limit within which the arbitral tribunal must render its final award is 3 months after the arbitral tribunal is constituted. The Secretariat may extend the time limit pursuant to a reasoned request from the arbitral tribunal or on its own initiative if it decides it is necessary to do so.

2․ The fees of the arbitral tribunal shall be fixed according to the scales of costs of arbitration for the expedited procedure set out in Annex

Article 1. General rules
  1. Article 33 and Annex 3 of the Rules (“Emergency arbitrator provisions”) shall apply only to parties that are either signatories of the arbitration agreement under the Rules that is relied upon for the application or successors to such signatories.
  2. The Emergency arbitrator provisions are not intended to prevent any party from seeking urgent interim or conservatory measures from a competent judicial authority at any time prior to making an application for such measures, and in appropriate circumstances even thereafter, pursuant to the Rules. Any application for such measures from a competent judicial authority shall not be deemed to be an infringement or a waiver of the arbitration agreement. Any such application and any measures taken by the judicial authority shall be notified without delay to the Secretariat.
  3. The Chairperson of the Arbitration Council shall have the power to decide, at the his/her discretion, all matters relating to the administration of the emergency arbitrator proceedings not expressly provided for in this Annex.
  4. In all matters concerning emergency arbitrator proceedings not expressly provided for in this Annex, the Arbitration Council and the emergency arbitrator shall act in the spirit of the Rules and this Annex.
  1. A party wishing to have recourse to an emergency arbitrator pursuant to Article 8 of the Rules shall submit its application for Emergency Measures to the Secretariat.
  2. The application shall contain:

    (1) the name of the applicant, identification data if a natural person, state registration data if it is a legal person, contact details of the applicant, physical address, email address and preferred means of notification; 

    (2) the name, physical address, email address and other contact details of the representative of the applicant;

    (3) the name, physical address of the respondent, and other contact details, including email address, if available to the applicant;

    (4) a description of the circumstances giving rise to the application and of the underlying dispute referred or to be referred to arbitration;

    (5) a statement of the Emergency Measures sought;

    (6) the reasons why the applicant needs urgent interim or conservatory measures that cannot await the constitution of an arbitral tribunal;

    (7) the arbitration agreement(s) and other relevant agreements;

    (8) any agreement as to the seat of the arbitration, the applicable rules of law or the language of the arbitration;
    (9) proof of payment of the amount referred to in Article 6 of Annex 1;

    (10) Request for Arbitration and any other submissions in connection with the underlying dispute, which have been filed with the Secretariat by any of the parties to the emergency arbitrator proceedings prior to the making of the application;

    (11) The application may contain such other documents or information as the applicant considers appropriate or as may contribute to the efficient examination of the application.

  3. The application shall be drawn up in the language of the arbitration if agreed upon by the parties or, in the absence of any such agreement, in the language of the arbitration agreement.
  4. If the Secretariat finds out that the parties have agreed to opt out of the Emergency Arbitrator Provisions, it shall inform the parties that the emergency arbitrator proceedings shall not take place with respect to some or all of the parties and shall transmit a copy of the application to them for information.
  5. The Chairperson of the Arbitration Council shall terminate the emergency arbitrator proceedings if a Request for Arbitration has not been received by the Secretariat from the applicant within 10 days from the Secretariat’s receipt of the application for Emergency Measures, unless the emergency arbitrator determines that a longer period of time is necessary.
  1. The Chairperson of the Arbitration Council shall appoint an emergency arbitrator within as short a time as possible, normally within two days from the Secretariat’s receipt of the application. 
  2. No emergency arbitrator shall be appointed after the file has been transmitted to the arbitral tribunal pursuant to Article 18 of the Rules. An emergency arbitrator appointed prior thereto shall retain the power to make an order within the time limit permitted by Article 7(4) of this Annex.
  3. Once the emergency arbitrator has been appointed, the Secretariat shall so notify the parties and shall transmit the file to the emergency arbitrator. Thereafter, all written communications from the parties shall be submitted directly to the emergency arbitrator with a copy to each other party and the Secretariat. A copy of any written communications from the emergency arbitrator to the parties shall be submitted to the Secretariat.
  4. Every emergency arbitrator shall be and remain impartial and independent of the parties involved in the dispute.
  5.  Before being appointed, a prospective emergency arbitrator shall sign a statement of impartiality and independence, which shall also contain the written confirmation of the emergency arbitrator accepting the compensation stated in Annex 1.
  6.  The Secretariat shall provide a copy of such statement to the parties.
  7. An emergency arbitrator shall not act as an arbitrator in any arbitration relating to the dispute that gave rise to the application for Emergency Measures.
  1. A challenge against the emergency arbitrator must be made within 3 days from receipt by the party making the challenge of the notification of the appointment or from the date when that party was informed of the facts and circumstances on which the challenge is based if such date is subsequent to the receipt of such notification.
  2. The challenge shall be decided by the Arbitration Council after the Secretariat has afforded an opportunity for the emergency arbitrator and the other party or parties to provide comments in writing within a suitable period of time.
  1. If the parties have agreed upon the seat of the arbitration, such seat shall be the seat of the emergency arbitrator proceedings. In the absence of such agreement, the Chairperson of the Arbitration Council shall fix the seat of the emergency arbitrator proceedings, without prejudice to the determination of the seat of the arbitration pursuant to Article 20 of the Rules.
  2. Any meetings with the emergency arbitrator may be conducted through a meeting in person at any location the emergency arbitrator considers appropriate or by video conference, telephone or similar means of communication.
  1. The emergency arbitrator shall establish a Protocol of Procedure for the emergency arbitrator proceedings within as short a time as possible, normally within two days from the transmission of the file to the emergency arbitrator.
  2. The emergency arbitrator shall conduct the proceedings in the manner which the emergency arbitrator considers to be appropriate, taking into account the nature and the urgency of the application. In all cases, the emergency arbitrator shall act fairly and impartially and ensure that each party has a reasonable opportunity to present its case.
  1. The emergency arbitrator’s decision shall take the form of an order (the “Order”).
  2. In the Order, the emergency arbitrator shall determine whether the application is admissible and whether the emergency arbitrator has jurisdiction to order Emergency Measures.
  3. The Order shall be made in writing and shall state the reasons upon which it is based. It shall be dated and signed by the emergency arbitrator.
  4. The Order shall be made no later than 15 days from the date on which the file was transmitted to the emergency arbitrator. The Chairperson of the Arbitration Council may extend the time limit pursuant to a reasoned request from the emergency arbitrator or on the Chairperson’s own initiative if the Chairperson of the Arbitration Council decides it is necessary to do so.
  5. Within the time limit established pursuant to Article 7 (4) of this Annex, the emergency arbitrator shall send the Order to the parties, with a copy to the Secretariat, by any of the means of communication permitted by the Rules that the emergency arbitrator considers will ensure prompt receipt.
  6. The Order shall cease to be binding on the parties upon:

    (1)  termination of the emergency arbitrator proceedings by the Chairperson of the Arbitration Council;

    (2)  the acceptance by the Arbitration Council of a challenge against the emergency arbitrator pursuant to Article 4 of this Annex;

    (3)  the arbitral tribunal’s final award, unless the arbitral tribunal expressly decides otherwise; or

    (4)  the withdrawal of all claims or the termination of the arbitration before the rendering of a final award.

  7. The emergency arbitrator may make the Order subject to such conditions as the emergency arbitrator thinks fit, including requiring the provision of appropriate security.
  8. Upon a reasoned request by a party made prior to the transmission of the file to the arbitral tribunal, the emergency arbitrator may modify, terminate or annul the Order.
  1. The applicant must pay for the Costs of the emergency arbitrator proceedings pursuant to Annex 1 of the Rules.
  2. The Chairperson of the Arbitration Council, may, at any time during the emergency arbitrator proceedings, decide to increase the emergency arbitration fees, taking into account, inter alia, the nature of the case and the nature and amount of work performed by the emergency arbitrator and the Secretariat. If the party which submitted the application fails to pay the increased costs within the time limit fixed by the Secretariat, the application shall be considered as withdrawn.
  3. The emergency arbitrator’s Order shall fix the costs of the emergency arbitrator proceedings and decide which of the parties shall bear them or in what proportion they shall be borne by the parties.
  4. In the event that the emergency arbitrator proceedings do not take place or are terminated prior to the making of an Order, the Chairperson of the Arbitration Council shall determine the amount to be reimbursed to the applicant, if any.
Հոդված 1. Արագացված ընթացակարգի կանոնների կիրառումը
  1. Արագացված ընթացակարգի նկատմամբ Կանոններով սահմանված ընդհանուր դրույթները կիրառելի են այնքանով, որքանով չեն հակասում սույն Հավելվածով սահմանված կարգավորումներին։
  1. Արագացված ընթացակարգի կանոնները կիրառվում են միայն այն տեղական վեճերի նկատմամբ, որոնցով հայցագինը  չի գերազանցում 10 միլիոն ՀՀ դրամը։
  2. Կանոնների 6-րդ հոդվածով նախատեսված  Արբիտրաժ իրականացնելու պահանջի պատասխանը ստանալուց հետո, կամ պատասխանի համար սահմանված ժամկետը լրանալուց հետո կամ դրանից հետո ցանկացած պահի Կանոնների 34-րդ հոդվածի 3-րդ մասի պահպանմամբ, Քարտուղարությունը տեղեկացնում է  կողմերին, որ գործի նկատմամբ կիրառելի են Արագացված ընթացակարգի կանոնները։
  3. Արբիտրաժային խորհուրդը կարող է, արբիտրաժային ընթացակարգով վարույթի ընթացքում ցանկացած ժամանակ, իր նախաձեռնությամբ կամ կողմի խնդրանքով, արբիտրաժային տրիբունալի և կողմերի հետ խորհրդակցելուց հետո որոշել, որ Արագացված ընթացակարգով վարույթի կանոններն այլևս չպետք է կիրառվեն գործի նկատմամբ։ Նման դեպքում, եթե Արբիտրաժային խորհուրդը նպատակահարմար չի համարում փոխարինել և/կամ վերակազմավորել արբիտրաժային տրիբունալը, արբիտրաժային տրիբունալը շարունակում է վարույթը:
  1. Արագացված ընթացակարգի կիրառման դեպքում  արբիտրաժային տրիբունալը պետք է կազմված լինի միանձնյա արբիտրից՝ անկախ արբիտրաժային համաձայնությունում դրան հակասող դրույթներից:
  2. Կողմերը Քարտուղարության կողմից սահմանված ժամկետում կարող են առաջադրել միանձնյա արբիտրի թեկնածությունը: Նման առաջադրման բացակայության դեպքում միանձնյա արբիտրը նշանակվում է Գլխավոր քարտուղարի կողմից:
  3. Գլխավոր քարտուղարը, Արբիտրաժային խորհրդի նախագահին ծանուցելուց հետո, հաստատում կամ նշանակում է արբիտրին՝ Արբիտրաժ իրականացնելու պահանջի պատասխանը ստանալուց հետո կամ դրա համար նախատեսված ժամկետի ավարտից հետո 15 օրվա ընթացքում։
  1. Կանոնների 26-րդ հոդվածը չի կիրառվում արագացված ընթացակարգով իրականացվող վարույթի  նկատմամբ:
  2. Արագացված ընթացակարգով վարույթի դեպքում Արբիտրաժ իրականացնելու պահանջի պատասխան ներկայացնելու ժամկետը 10 օր է։
  3. Արբիտրաժային տրիբունալի ձևավորումից հետո կողմերը չեն կարող նոր պահանջներ ներկայացնել առանց արբիտրաժային տրիբունալի թույլտվության: Արբիտրաժային տրիբունալը կարող է թույլատրել դա`հաշվի առնելով նոր պահանջների բնույթը, արբիտրաժի փուլը, ենթադրյալ ծախսերը և ցանկացած այլ առնչվող հանգամանքներ։
  4. Արբիտրաժային տրիբունալը իրավասու է իր հայեցողությամբ կիրառել այնպիսի ընթացակարգային միջոցներ, որոնք նա նպատակահարմար է համարում: Մասնավորապես, արբիտրաժային տրիբունալը կարող է կողմերի հետ խորհրդակցելուց հետո որոշել չթույլատրել փաստաթղթերի ներկայացման միջնորդությունները կամ սահմանափակել գրավոր դիմումների, վկաների գրավոր ապացույցների քանակը, տևողությունը և ծավալը (ինչպես վկաների, այնպես էլ փորձագետների):
  5. Արբիտրաժային տրիբունալը կողմերի հետ խորհրդակցելուց հետո վեճը կարող է լուծել բացառապես կողմերի ներկայացրած փաստաթղթերի հիման վրա՝ առանց վկաների կամ փորձագետների հարցաքննության և լսումների:
  1. Արբիտրաժային տրիբունալի ձևավորման պահից 3 ամսվա ընթացքում տրիբունալը պետք է վերջնական վճիռ կայացնի: Քարտուղարությունը, արբիտրաժային տրիբունալի հիմնավորված պահանջի հիման վրա կամ իր նախաձեռնությամբ, կարող է երկարաձգել նշված ժամկետը, եթե որոշի, որ դա անհրաժեշտ է:
  2. Արբիտրաժային տրիբունալի վճարները սահմանվում են համաձայն Հավելված 1-ում արագացված ընթացակարգով արբիտրաժի համար սահմանված վճարների սանդղակների:
Հոդված 1. Ընդհանուր դրույթներ
  1. Կանոնների 33-րդ հոդվածը և Հավելված 3-ը (այսուհետ միասին՝ Արտակարգ միջոցների արբիտրի կանոններ) կիրառվում են միայն այն կողմերի նկատմամբ, որոնք կամ ստորագրել են արբիտրաժային համաձայնությունը՝ համաձայն Կանոնների, որի վրա հիմնված է հայցը, կամ համաձայնությունը ստորագրած անձանց իրավահաջորդներն են։
  2. Արտակարգ միջոցների արբիտրի կանոնները չեն խոչընդոտում որևէ կողմին ցանկացած պահի հրատապ ապահովման միջոցների համար դիմելու իրավասու դատարանին, նախքան նման միջոցների կիրառման դիմում ներկայացնելը, իսկ համապատասխան հանգամանքներում, նույնիսկ դրանից հետո՝ համաձայն Կանոնների: Իրավասու դատարանի կողմից նման միջոցների կիրառումը չի համարվում արբիտրաժային համաձայնագրի խախտում կամ դրանից հրաժարում: Ցանկացած նման դիմումի և դատարանի կողմից կիրառված միջոցների մասին պետք է անհապաղ տեղեկացվի Քարտուղարությունը:
  3. Արբիտրաժային խորհրդի նախագահն իրավասու է իր հայեցողությամբ որոշել արտակարգ միջոցների արբիտրի վարույթին վերաբերող բոլոր այն հարցերը, որոնք ուղղակիորեն նախատեսված չեն սույն Հավելվածով:
  4. Արտակարգ միջոցների արբիտրի վարույթին վերաբերող բոլոր հարցերում, որոնք ուղղակիորեն նախատեսված չեն սույն Հավելվածով, Արբիտրաժային խորհուրդը և արտակարգ միջոցների արբիտրը պետք է գործեն Կանոնների և սույն Հավելվածի ոգով:
  1. Կողմը, որը ցանկանում է դիմել արտակարգ միջոցների արբիտրին՝ համաձայն Կանոնների 33-րդ հոդվածի, պետք է Քարտուղարությանը ներկայացնի արտակարգ միջոցների կիրառման վերաբերյալ դիմումը:
  2. Դիմումը պետք է ներառի․

(1) դիմողի անունը (անվանումը), անձը հաստատող տվյալները, եթե ֆիզիկական անձ է, պետական ​​գրանցման տվյալներ, եթե իրավաբանական անձ է, դիմողի կոնտակտային տվյալները, հասցեն, էլեկտրոնային փոստի հասցեն և ծանուցման նախընտրելի միջոցը, 

(2) դիմողի ներկայացուցչի անունը, հասցեն, էլեկտրոնային փոստի հասցեն և այլ կոնտակտային տվյալներ,

(3) պատասխանողի անունը, հասցեն և այլ կոնտակտային տվյալներ, ներառյալ էլեկտրոնային փոստի հասցեն, եթե հասանելի են դիմողին,

(4) դիմումի համար հիմք հանդիսացող հանգամանքների և վեճի նկարագրությունը, որը հանձնվել է կամ պետք է հանձնվի արբիտրաժին,

(5) ակնկալվող արտակարգ միջոցների նկարագրությունը,

(6) հիմնավորումներ, թե ինչու են դիմորդին անհրաժեշտ հրատապ ապահովման կամ պահպանման միջոցներ, որոնք չեն կարող սպասել արբիտրաժային տրիբունալի ձևավորմանը,

(7) արբիտրաժային համաձայնություն(ներ) և այլ համապատասխան համաձայնություններ,

(8) ցանկացած համաձայնություն արբիտրաժի վայրի, կիրառելի իրավունքի կամ արբիտրաժի լեզվի վերաբերյալ,

(9) Հավելված 1-ի 6-րդ հոդվածում նշված վճարումը հավաստող ապացույցը,

(10) Արբիտրաժ իրականացնելու պահանջի և դրա հիմքում ընկած վեճի հետ կապված ցանկացած այլ փաստաթուղթ, որոնք Քարտուղարությանն են ներկայացվել արտակարգ միջոցների արբիտրի վարույթի կողմերից որևէ մեկի կողմից նախքան դիմումը ներկայացնելը,

(11) դիմումը կարող է պարունակել այնպիսի այլ փաստաթղթեր կամ տեղեկություններ, որոնք դիմողը նպատակահարմար է գտնում կամ որոնք կարող են նպաստել դիմումի արդյունավետ քննությանը:

  1. Դիմումը կազմվում է կողմերի համաձայնությամբ ընտրված արբիտրաժի լեզվով, եթե նման համաձայնությունը բացակայում է, ապա արբիտրաժային համաձայնության լեզվով:
  2. Եթե ​​Քարտուղարությունը պարզում է, որ կողմերի միջև առկա է համաձայնություն հրաժարվելու Արտակարգ միջոցների արբիտրի կանոնների կիրառումից, նա տեղեկացնում է կողմերին, որ արտակարգ միջոցների արբիտրի վարույթը չի հարուցվի որոշ կողմերի կամ բոլորի նկատմամբ և ուղարկում է դիմումի պատճենը նրանց՝ ի գիտություն։
  3. Արբիտրաժային խորհրդի նախագահը դադարեցնում է արտակարգ միջոցների արբիտրի վարույթը, եթե Քարտուղարության կողմից արտակարգ միջոցների կիրառման վերաբերյալ դիմումը ստանալուց հետո 10 օրվա ընթացքում Արբիտրաժ իրականացնելու վերաբերյալ պահանջ Քարտուղարությունը չի ստացել դիմողից, բացառությամբ այն դեպքերի, երբ արտակարգ միջոցների արբիտրի որոշմամբ առավել երկար ժամկետ է սահմանվել։
  1. Արբիտրաժային խորհրդի նախագահը հնարավորինս սեղմ ժամկետում նշանակում է արտակարգ միջոցների արբիտր, որպես կանոն՝ Քարտուղարության կողմից դիմումը ստանալուց հետո երկու օրվա ընթացքում:
  2. Կանոնների 18-րդ հոդվածին համապատասխան գործը արբիտրաժային տրիբունալին փոխանցելուց հետո արտակարգ միջոցների արբիտր չի կարող նշանակվել: Մինչ այդ նշանակված արտակարգ միջոցների արբիտրը պետք է ունենա իրավասություն ընդունելու կարգադրություն սույն Հավելվածի 7-րդ հոդվածի 4-րդ մասով սահմանված ժամկետում:
  3. Արտակարգ միջոցների արբիտրի նշանակվելուց հետո Քարտուղարությունն այդ մասին տեղեկացնում է կողմերին և գործը փոխանցում է արբիտրին: Այնուհետև կողմերի բոլոր գրավոր հաղորդակցությունները պետք է ուղղակիորեն ներկայացվեն արտակարգ միջոցների արբիտրին՝ պատճենն ուղարկելով մյուս կողմին և Քարտուղարությանը: Արտակարգ միջոցների արբիտրից կողմերին ուղղված ցանկացած գրավոր հաղորդակցություն պետք է ուղարկվի նաև Քարտուղարությանը:
  4. Արտակարգ միջոցների յուրաքանչյուր արբիտր պետք է արբիտրաժային վարույթում ներգրավված անձանցից լինի և մնա անկախ և անաչառ: 
  5. Նախքան նշանակվելը, արտակարգ միջոցների ապագա արբիտրը պետք է ստորագրի ընդունման, հասանելիության, անկողմնակալության և անկախության մասին հայտարարություն, որը պետք է պարունակի նաև 1-ին Հավելվածում նախատեսված վճարներին համաձայն լինելու արտակարգ միջոցների արբիտրի գրավոր հաստատումը։
  6. Քարտուղարությունն այդ հայտարարության պատճենը տրամադրում է կողմերին:
  7. Արտակարգ միջոցների արբիտրը չպետք է հանդես գա որպես արբիտր ցանկացած արբիտրաժային վարույթում, որը վերաբերում է այն վեճին, որը հիմք է հանդիսացել արտակարգ միջոցների կիրառման դիմում ներկայացնելու համար:
  1. Արտակարգ միջոցների արբիտրի բացարկը կողմը պետք է ներկայացնի կամ արբիտրի նշանակման մասին ծանուցումն ստանալուց հետո  3 օրվա ընթացքում կամ այն ​​օրվանից, երբ տվյալ կողմը տեղեկացվել է այն փաստերի և հանգամանքների մասին, որոնց վրա հիմնված է բացարկը, եթե այդ օրը հաջորդում է ծանուցումը ստանալու օրվան:
  2. Արբիտրաժային խորհրդի կողմից բացարկի մասին որոշումը պետք է կայացվի այն բանից հետո, երբ Քարտուղարությունը հնարավորություն է ընձեռում արտակարգ միջոցների արբիտրին և մյուս կողմին կամ կողմերին համապատասխան ժամկետում գրավոր դիրքորոշում ներկայացնելու համար:
  1. Եթե ​​կողմերը համաձայնության են եկել արբիտրաժի վայրի վերաբերյալ, ապա այն համարվում է արտակարգ միջոցների վարույթի վայրը: Նման համաձայնության բացակայության դեպքում Արբիտրաժային խորհրդի նախագահը որոշում է արտակարգ միջոցների արբիտրաժային վարույթի վայրը՝ պահպանելով Կանոնների 20-րդ հոդվածով սահմանված արբիտրաժի վայրը որոշելու դրույթները:
  2. Արտակարգ միջոցների արբիտրի հետ ցանկացած հանդիպում կարող է անցկացվել անձամբ հանդիպելու միջոցով՝ ցանկացած վայրում, որը արտակարգ միջոցների արբիտրը նպատակահարմար կհամարի կամ վիդեո- կոնֆերանսի, հեռախոսի կամ կապի նմանատիպ այլ միջոցներով:
  1. Արտակարգ միջոցների արբիտրը հնարավորինս սեղմ ժամկետում, որպես կանոն՝ գործը արտակարգ միջոցների արբիտրին փոխանցելուց հետո երկու օրվա ընթացքում, պետք է հաստատի Քննության Ընթացակարգի Արձանագրությունը։ 
  2. Արտակարգ միջոցների արբիտրը վարույթն իրականացնում է սեփական հայեցողությամբ՝ հաշվի առնելով դիմումի բնույթն ու հրատապությունը։ Բոլոր դեպքերում արտակարգ միջոցների արբիտրը պետք է գործի արդար և անաչառ և ապահովի, որ յուրաքանչյուր կողմ ունենա իր գործը ներկայացնելու ողջամիտ հնարավորություն:
  1. Արտակարգ միջոցների արբիտրի որոշումը պետք է ընդունվի կարգադրության ձևով (այսուհետ՝ Կարգադրություն):
  2. Կարգադրությունում արտակարգ միջոցների արբիտրը պետք է որոշի, թե արդյոք դիմումն ընդունելի է, և արդյոք արտակարգ միջոցների արբիտրն իրավասու է կիրառել արտակարգ միջոցներ:
  3. Կարգադրությունը պետք է լինի գրավոր և պատճառաբանված: Այն պետք է պարունակի կայացման ամսաթիվը և ստորագրվի արտակարգ միջոցների արբիտրի կողմից:
  4. Կարգադրությունը պետք է ընդունվի ոչ ուշ, քան գործը արտակարգ միջոցների արբիտրին փոխանցելուց հետո 15 օրվա ընթացքում: Արբիտրաժային խորհրդի նախագահը կարող է երկարաձգել այս ժամկետը արտակարգ միջոցների արբիտրի հիմնավորված պահանջով կամ սեփական նախաձեռնությամբ, եթե գտնում է  դրա անհրաժեշտությունը:
  5. Սույն հոդվածի 4-րդ մասով սահմանված ժամկետում արտակարգ միջոցների արբիտրը կողմերին ուղարկում է Կարգադրությունը, պատճենը ուղարկելով Քարտուղարությանը՝ Կանոններով սահմանված եղանակներից որևէ մեկով, որը արտակարգ միջոցների արբիտրի կարծիքով կապահովի արագ ստացում:
  6. Կարգադրությունը կողմերի համար դադարում է պարտադիր լինել, եթե՝

(1) Արբիտրաժային խորհրդի նախագահի կողմից դադարեցվել է արտակարգ միջոցների վարույթը,

(2) Արբիտրաժային խորհրդի կողմից ընդունվել է արտակարգ միջոցների արբիտրի դեմ ներկայացված բացարկը՝ համաձայն սույն Հավելվածի 4-րդ հոդվածի,

(3) արբիտրաժային տրիբունալի վերջնական վճռով, եթե արբիտրաժային տրիբունալն այլ բան ուղղակիորեն չի որոշում, կամ

(4) բոլոր պահանջներից հրաժարվել են կողմերը կամ արբիտրաժային վարույթն ավարտվել է մինչև վերջնական վճռի կայացումը։

  1. Արտակարգ միջոցների արբիտրը կարող է Կարգադրությունը պայմանավորել այնպիսի հանգամանքներով, որոնք անհրաժեշտ է համարում, այդ թվում՝ պահանջելով համապատասխան ապահովում:
  2. Մինչև գործը արբիտրաժային տրիբունալին փոխանցելը կողմի պատճառաբանված պահանջով արտակարգ միջոցների արբիտրը կարող է փոփոխել, դադարեցնել կամ չեղյալ ճանաչել Կարգադրությունը:
  1. Դիմողը պետք է վճարի արտակարգ միջոցների արբիտրի վարույթի ծախսերը՝ համաձայն Կանոնների Հավելված 1-ի:
  2. Արբիտրաժային խորհրդի նախագահը, արտակարգ միջոցների արբիտրի վարույթի ընթացքում, կարող է ցանկացած պահի որոշել բարձրացնել արտակարգ միջոցների արբիտրաժային վճարների չափերը՝ հաշվի առնելով, ի թիվս այլնի, գործի բնույթը և արտակարգ միջոցների արբիտրի և Քարտուղարության կատարած աշխատանքի բնույթն ու ծավալը։ Եթե ​​դիմում ներկայացրած կողմը Քարտուղարության կողմից սահմանված ժամկետում չի վճարում ավելացված ծախսերը, ապա դիմումը պետք է համարվի հետ վերցված։
  3. Արտակարգ միջոցների արբիտրի Կարգադրությունը սահմանում է արտակարգ միջոցների արբիտրի վարույթի ծախսերը և որոշում, թե կողմերից ով է դրանք կրելու կամ, թե ինչ համամասնությամբ է այն բաշխվելու կողմերի միջև:
  4. Այն դեպքում, երբ արտակարգ միջոցների արբիտրի վարույթը տեղի չի ունենում կամ դադարեցվում է նախքան Կարգադրության կայացումը, Արբիտրաժային խորհրդի նախագահը որոշում է դիմողին փոխհատուցվող գումարի չափը, եթե առկա է: