ԻՆՉ Է Հաշտարարությունը
Հաշտարարությունը հայտնի է որպես ընտանեկան և աշխատանքային վեճերի լուծման միջոց, սակայն ներկայումս այն նաև օգտագործվում է պայմանագրային, կորպորատիվ և առևտրային վեճերը կարգավորելու համար: Հաշտարարն անկախ, անկողմնակալ, գործի ելքով շահագրգռվածություն չունեցող ֆիզիկական անձ է, որն իրականացնում է հաշտարարություն կողմերի միջև առկա վեճը հաշտությամբ լուծելու նպատակով: Հաշտարարը հեշտացնում է հաղորդակցությունը և բանակցությունները, սակայն որոշում չի պարտադրում ներգրավված կողմերին:
Կենտրոնը պատրաստ է օգնել ձեզ գտնելու ընդհանուր եզրեր և հասնելու վեճերի լուծման այնպիսի բանաձևի, որը կբավարարի ներգրավված բոլոր կողմերին: Հաշտարարությունը կարող է իրականացվել ինչպես առցանց, այնպես էլ անձամբ:
ԻՆՉՈՒ ԸՆՏՐԵԼ ՀԱՇՏԱՐԱՐՈՒԹՅՈՒՆԸ
Հաշտարարությունը որպես վեճերի լուծման գործընթաց ընտրելը ունի մի շարք առավելություններ կախված վեճի բնույթից և կողմերի ցանկություններից։ Այնուամենայնիվ, ստորև նշվածները այն հիմնական առավելություններն են, որոնց համար կողմերը դիմում են հաշտարարության։
Համաձայնություն: Հաշտարարությունը կամավոր գործընթաց է, ինչը նշանակում է, որ այն սկսելու համար անհրաժեշտ է բոլոր անձանց համաձայնությունը։ Այս հատկանիշը շատ հաճախ մեծացնում է համագործակցությունը և ջանասիրությունը գործի ընթացքում։
Վերահսկողություն: Հաշտարարության դեպքում կողմերն ավելի շատ վերահսկողություն ունեն գործընթացի և արդյունքի նկատմամբ՝ համեմատած վեճերի լուծման այլ մեթոդների հետ, ինչպես օրինակ դատավարությունը կամ արբիտրաժը: Նրանք ակտիվորեն մասնակցում են որոշումների կայացման գործընթացին և հնարավորություն ունեն հասնելու փոխընդունելի լուծումների: Հաշտարարի դերը գործընթացն ուղղորդելն է և կողմերի միջև արդյունավետ բանակցություններին նպաստելը, մինչդեռ արդյունքի պատասխանատվությունն ամբողջությամբ կողմերինն է։
Գաղտնիություն: Գաղտնիությունը կենսական է: Հաշտարարությունը գաղտնի գործընթաց է: Հաշտարարության ընթացքում տեղի ունեցող քննարկումները չեն բացահայտվում երրորդ կողմերին: Նման գաղտնիությունը խրախուսում է բաց հաղորդակցությունը և մասնակիցներին թույլ է տալիս առաջարկել տարաբնույթ լուծումներ՝ չվախենալով բացասական հետևանքներից:
Հարաբերությունների պահպանում: Հաշտարարությունը կենտրոնանում է այնպիսի լուծումներ գտնելու վրա, որոնք կբավարարեն կողմերի հիմնական շահերն ու կարիքները, այլ ոչ թե որոշելու, թե ով է ճիշտ կամ սխալ: Այն որդեգրում է win-win մոտեցում, որն իրատեսական է, եթե բանակցությունն ընթանում է շահերի առնչությամբ։ Սա օգնում է պահպանել հարաբերությունները՝ այն հատկապես օգտակար դարձնելով ընտանեկան վեճերի, աշխատանքային կոնֆլիկտների և այլ իրավիճակներում, որտեղ շարունակական հարաբերությունները կարևոր են:
Ծախսարդյունավետություն: Հաշտարարությունն ավելի ծախսարդյունավետ է, քան դատավարությունը: Այն սովորաբար ավելի քիչ ձևականացված է, ավելի քիչ են վճարներն ու ծախսերը: Կողմերը կիսում են հաշտարարի վարձատրության վճարը՝ այն դարձնելով ավելի մատչելի տարբերակ վեճերի լուծման համար: Նվազագույնի հասցնելով ծախսերը՝ այն կողմերին հնարավորություն է տալիս ռեսուրսները կենտրոնացնել ապագայի համար, այլ ոչ թե ծախսել իրավական երկարատև գործընթացների վրա:
Արագություն և արդյունավետություն. Հաշտարարությունը նաև ավելի արագ գործընթաց է դատական ընթացակարգերի համեմատ: Կողմերը կարող են հաշտարարության հանդիպումներ նշանակել ըստ իրենց հարմարության և աշխատել իրենց հարմար նախընտրելի տեմպերով հանգուցալուծման ուղղությամբ:
Ճկունություն. Հաշտարարությունը թույլ է տալիս ճկուն և ստեղծագործ լուծումներ գտնել, որոնք կարող են հասանելի չլինել վեճերի լուծման այլ մեթոդների միջոցով: Կողմերը ուսումնասիրում են տարբերակների լայն շրջանակ և հարմարեցնում լուծումներ՝ իրենց հատուկ կարիքներն ու շահերը բավարարելու համար:
Հաջողության բարձր ցուցանիշներ. Հաշտարարությունը հաճախ ունենում է բոլոր կողմերի համար ընդունելի պայմանավորվածություններ ձեռք բերելու հաջողության բարձր ցուցանիշներ: Գործընթացի համագործակցային բնույթը և միմյանց տեսակետները հասկանալու վրա կենտրոնացումը նպաստում են դրական արդյունքների:
Կարևոր է նշել, որ թեև հաշտարարությունը շատ առավելություններ ունի, այն չի կարող հարմար լինել բոլոր վեճերի համար: Բազմաթիվ գործոններ, ինչպիսիք են վեճի բնույթը, ներգրավված կողմերը և գործընթացում ներգրավվելու նրանց պատրաստակամությունը, կարող են հանգեցնել վեճերի լուծման այլ մեթոդների ընտրությանը, ինչպիսին է արբիտրաժը (հղում դեպի արբիտրաժային բաժին):
Հաշտարարությունը ճկուն գործընթաց է, որը նպատակ է հետապնդում կողմերին օժանդակելու հասնել հաշտության բաց հաղորդակցության և բանակցությունների միջոցով։ Հաշտարարության առաջնային նպատակն է խթանել միմյանց հասկանալը, ընդհանուր եզրեր գտնելը և փոխադարձ ընդունելի լուծումների հասնելը՝ առանց դատարան դիմելու։ Այս գործընթացը ուղղորդվում է չեքոզ երրորդ անձի՝ հաշտարարի կողմից, ով հեշտացնում է հաղորդակցությունը և օգնում կողմերին հնարավոր հաշտության հասնելու։
Հաշտարարության գործընթացը, որպես կանոն, ներառում է հետևյալ հիմնական փուլերը․
🔷 Հաշտարարի բացման խոսքը
Հաշտարար(ներ)ը ներկայացնում են իրենց և բացատրում հաշտարարության գործընթացը՝ առանձնացնելով հաշտարարի, կողմերի, նրանց ներկայացուցիչների և այլ անձանց դերը, ընթացակարգային կանոնները, գաղտնիությունը և սկզբունքները։
Նշվածի նպատակն է մատչելի դարձնել հաշտարարությունը կողմերի համար և օգնել նրանց ձևավորելու իրենց ակնկալիքները։
🔷 Կողմերի բացման խոսքը
Յուրաքանչյուր կողմին հնարավորություն է տրվում ներկայացնելու իրենց և իրենց ներկայացուցիչներին, հանդես գալու բացման խոսքով` արտահայտելով խնդիրների վերաբերյալ իրենց տեսակետը:
🔷 Ամփոփում և օրակարգի ձևավորում
Հաշտարարը ամփոփում է ներկայացված տեղեկատվությունը, անհրաժեշտության դեպքում՝ տալով չեզոք ձևակերպումներ։ Այնուհետև համաձայնեցվում է հաշտարարության գործընթացի օրակարգը՝ կենտրոնանալով վեճը լուծելու, կողմերի մասնակցության և նրանց համար ընդհանուր եզրեր գտնելու վրա:
🔷 Խնդիրների ուսումնասիրություն (Կողմերի հետ առանձին հանդիպումներ)
Հաշտարարն օգնում է առանձնացնելու հիմնական խնդիրները և հավաքում է դրանց վերաբերող տեղեկատվությունը։ Երկու կողմերն էլ հնարավորություն ունեն ներկայացնելու իրենց տեսակետները, կիսվելու մտահոգություններով և տրամադրելու լրացուցիչ մանրամասներ։
Նպատակն է հասկանալ խնդրի իրական էությունը, որոշել իրականը հետաքրքրություններն ու կարիքները, բացահայտել, թե իրականում ինչն է կարևոր:
Ուսումնասիրության ընթացքում կարող են անցկացվել թե առանձին հանդիպումներ, թե համատեղ և թե երկուսը միասին։
Կողմերի մասնակցությամբ համատեղ հանդիպումը խրախուսում է անմիջական շփումը՝ թույլ տալով կողմերին միմյանց առջև բացահայտելու իրենց կարիքները, հետաքրքրությունները և առաջնահերթոմւթյունները: Մինչդեռ առանձին հանդիպումները թույլ են տալիս կողմերին անդրադառնալու իրենց դիրքորոշմանը, քննարկելու գաղտնի տեղեկատվություն, իրականացնելու հարցերի ավելի խորը ուսումնասիրություն և կիրառելու տարբեր մեթոդներ, ինչպիսիք են իրականության ստուգումը։ Կարող են դիտարկվել այլընտրանքային մեթոդների կիրառումը, ինչպես օրինակ (ԲՀԼԱ-BATNA(բանակցված համաձայնագրի լավագույն այլընտրանք)/ԲՀՎԱ-WATNA (բանակցված համաձայնագրի վատագույն այլընտրանք)), ուժեղ հույզերի մեղմացում, անմիջական բանակցություններին նախապատրաստում, վստահություն հաշտարարին։
🔷 Բանակցություններ
Հաշտարարը աջակցում է կողմերին մտքերի փոխանակման և հնարավոր լուծումները գնահատելու հարցերում: Ուշադրության կենտրոնում է ընդհանուր եզրեր գտնելը և այնպիսի համաձայնության մշակումը, որը կանդրադառնա վեճի հիմքում ընկած խնդիրներին: Սա մյուս կողմին առաջարկություններ անելու և փոխադարձ համաձայնության գալու տարբերակները քննարկելու փուլն է, որն ուղղված է բոլոր կողմերի շահերը հասցեագրելուն:
🔷 Հաշտության համաձայնություն
Երբ կողմերը հասնում են փոխադարձ ընդունելի լուծման, հաշտարարը օգնում է հաշտության պայմանները ձևակերպելու հարցում։ Հաշտության համաձայնությունը, որպես կանոն, ձևակերպվում է գրավոր և ստորագրվում բոլոր կողմերի կողմից՝ նրանց համաձայնությանը տալով պարտադիր ուժ։
🔷 Հետադարձ կապ
Որոշ դեպքերում հաշտարարը պետք է հետադարձ կապ հաստատի՝ հավաստիանալու համաձայնության պահպանմանը։ Հետադարձ կապի համար հանդիպումներ կամ այլ մեխանիզմներ կարող են կիրառվել հետագա մտահոգությունները հասցեագրելու համար։
ՀԱՇՏԱՐԱՐՆԵՐԻ ՑԱՆԿ
Ձեր գործի համար հաշտարարի ընտրությունը կարևոր քայլ է վեճերի արդյունավետ լուծման ուղղությամբ: Կենտրոնի հաշտարարների ցանկի նախատեսումը ուղղված է օգնելու անհատներին և կազմակերպություններին գտնելու արդյունավետ և համագործակցային լուծումների տանող իրենց հաշտարարին: Այստեղ մենք տրամադրում ենք օգտագործողի համար հարմար որոնման հարթակ, որը կօգնի Ձեզ ընտրելու փորձառու և արտոնագրված հաշտարարների՝ ձեր կարիքներին համապատասխան:
Ընտրել ըստ
Education
Specialization
Experience
Կարինե Պողոսյան
Կարինե Պողոսյան
Անահիտ Թամրազյան
Անահիտ Թամրազյան
Ադելինա Ասատրյան
Ադելինա Ասատրյան
Վանիկ Մարգարյան
Վանիկ Մարգարյան
Հայկ Բարսեղյան
Հայկ Բարսեղյան
Ռիմա Մխիթարյան
Ռիմա Մխիթարյան
ՍԿՍԵՔ ՁԵՐ ՀԱՇՏԱՐԱՐՈՒԹՅՈՒՆԸ
Հաշտարարության դիմում կազմելիս և ներկայացնելիս անհրաժեշտ է առաջնորդվել Կենտրոնի Հաշտարարության կանոնների 5-րդ հոդվածով, իսկ հարցման դեպքում՝ նույն կանոնների 6-րդ հոդվածով։
ՀԱՇՏԱՐԱՐՈՒԹՅԱՆ ԾԱԽՍԵՐԸ
- Հաշտարարության հետ կապված ծախսերը ներառում են՝
- Հաշտարարության գործավարության վճարը,
- Հաշտարար(ներ)ի վարձատրությունը,
- Հաշտարարության գործընթացի արդյունավետ իրականացման նպատակով ներգրավված փորձագետի, մասնագետի կամ այլ անհրաժեշտ ծախսեր։
- Հաշտարարության յուրաքանչյուր գործով Գլխավորի քարտուղարի կողմից կազմվում է հաշտարարության նախահաշիվ՝ հաշվարկելով հաշտարարության բոլոր ծախսերն ու վճարները։
- Հաշտարարության հետ կապված ծախսերի և վճարների հաշվարկման համար որպես ուղենիշ ծառայում են հետևյալ արժեքները`
- Հաշտարարության գործավարության վճար՝ 70.000 ՀՀ դրամ (ներառյալ հարկերը և օրենսդրությամբ սահմանված այլ պարտադիր վճարները),
- Հաշտարար(ներ)ի վարձատրություն՝ մինչև չորս ժամ տևողությամբ հաշտարարության պարագայում 150.000 ՀՀ դրամ, որից հետո յուրաքանչյուր ժամը 50.000 ՀՀ դրամ։ Հաշվարկը կատարվում է ժամավճարով։ Սույն կետով նախատեսված արժեքները չեն ներառում հարկերը և օրենսդրությամբ սահմանված այլ պարտադիր վճարները,
- Հաշտարարության գործընթացի արդյունավետ իրականացման համար ծագած այլ ծախսերը հաշվարկվում և հաստատվում են հաշտարարության կողմերի հետ՝ ըստ ծագման անհրաժեշտության։
- Նշված արժեքները ենթակա են փոփոխման՝ հաշվի առնելով հաշտարարության գործի բնույթը, բարդությունը և այլ վերաբերելի հանգամանքներ։
- Հաշտարարության նախահաշիվը ներկայացվում է հաշտարարության կողմերին։ Հաշտարարության նախահաշվի ստացումից հետո հաշտարարության կողմերը պետք է եռօրյա ժամկետում վճարեն հաշտարարության նախահաշվում նշված ամբողջական գումարը կամ ներկայացնեն իրենց առարկությունները նախահաշվի վերաբերյալ։ Սահմանված ժամկետում գումարի չվճարումը նշանակում է հաշտարարության գործից հրաժարում։
- Քարտուղարությունը, ըստ անհրաժեշտության, կողմերի քննարկմանն ու վճարմանն է ներկայացնում նոր հաշիվ հաշտարարության գործի ընթացքում առաջացած այն ծախսերի վերաբերյալ, որոնք ներառված չեն եղել հաշտարարության նախահաշվում։
- Հաշտարարության գործավարության վճարը ենթակա չէ վերադարձի, եթե Քարտուղարությունը այլ բան չի որոշում՝ հաշվի առնելով տվյալ գործով բացառիկ հանգամանքները։
- Հաշտարարությունից հրաժարվելու կամ հաշտարարության չկայացման այլ դեպքում հաշտարարի վարձատրությունը վերադարձվում է՝ հաշվանցելով հաշտարարի կատարած փաստացի աշխատանքը՝ ըստ սահմանված ժամավճարի։
-
Հաշտարարությունը որպես վեճերի այլընտրանքային լուծման մեխանիզմ։
-
Հաշտարարությունը նպաստում է հասարակության համերաշխությանը․Հայկ Հովհաննիսյան
-
Հաշտարարների դերն ու կարևորությունը համակարգում․ Հայկ Բարսեղյան
-
Որոշ քաղաքացիական ինստիտուտներ ներառում են հաշտարարությունը իրենց պայմանագրերում․ Անահիտ Թամրազյան
-
Հաշտարարության կարևորության և անհրաժեշտության մասին․ Նորա Կարապետյան
-
Արբիտրաժի և հաշտարարության կենտրոոնի տնօրեն Տաթևիկ Մատինյանը՝ հաշտարարության մասին։
Կենտրոնում Ձեր վեճը լուծելու ընթացակարգերի վերաբերյալ խորհրդատվություն կարող եք ստանալ մեր իրավաբանների կողմից՝ ամրագրելով խորհրդատվության ժամ։