1991 թվականին Հայաստանի անկախացումից հետո ՀԲԸՄ-ի գործունեության շրջանակը Հայաստանում կտրուկ ընդլայնվեց՝ նպատակ ունենալով արդիականացնել երկիրը սոցիալապես և տնտեսական առումով: Մեկ տարի առաջ արդեն գրասենյակ հիմնելով Երևանում՝ սկզբնական նպատակն էր ապահովել ազգին վաղ անկախության համար անհրաժեշտ ռեսուրսներով: ՀԲԸՄ նախագահ Լուիզ Մանուկյան Սայմոնի ղեկավարությամբ կարևոր ձեռքբերումների թվում էր 1991 թվականին Հայաստանի ամերիկյան համալսարանի հիմնադրումը, որը ԱՄՆ-ի կողմից հավատարմագրված առաջին հաստատությունն էր նախկին Խորհրդային Միությունում: Ակտիվ մշակութային կյանքի զարգացմանը նվիրված նախագծերը նույնպես կազմեցին կազմակերպության ջանքերի զգալի մասը: Առանձին արտիստների, թատերական խմբերի և երաժշտական անսամբլների, հատկապես Հայաստանի ֆիլհարմոնիկ նվագախմբի սուբսիդիաները բոլորն օգնեցին ստեղծել չեզոքություն երիտասարդ հանրապետությունում անկայունության և քաղաքական ցնցումների պայմաններում:
Հայաստանի և Արցախի մարդկային կապիտալի ներուժը խրախուսելու նպատակով ՀԲԸՄ-ն սկսել է տարբեր սոցիալ-տնտեսական ծրագրեր, որոնք ուղղված են տեղացի հայերին հզորացնելու՝ երկիրը ներսից հզորացնելու համար: Մենթորության ծրագրերը, ինչպիսիք են ՀԲԸՄ Կանանց ձեռներեցների (W.E.) ծրագիրը, ազատ առաջնորդության և ձեռներեցության դասընթացը, որն ուղղված է կանանց մոբիլիզացմանը, և գյուղատնտեսական ծրագրերը, ինչպիսիք են ՀԲԸՄ Հույսի դաշտերը և ՀԲԸՄ Ձիթապտղի այգիները, աջակցելով տեղական ֆերմերներին Արցախի հիմնադրամի միջոցով, սահմանել են աշխատանքը: ՀԲԸՄ-ն հնարավորություն է տվել բոլոր հայերին քաղաքացիական կյանքին մասնակցելու համար: